Kaybolanların Kurtarılışı
«Zakkay ayağa kalkıp Rab’be, “Ya Rab, işte varlığımın yarısını yoksullara veriyorum” dedi, “Birinden haksızlıkla bir şey almışsam da dört katını geri veriyorum.”
— Lk 19,8
Düşünceye yönelten sorular:
- Zakkay neyi merak ediyordu, dileği nasıl yerine getirildi?
- Günümüz okumalarındaki örnekler, insan davranışlarını ayırt etmenize nasıl yardımcı oluyor?
2. Makabeler Kitabından Sözler
[2.Mak 6,18-31]
¹⁸Yasayı öğretenler arasında ileri gelenlerden Elazar yaşlı bir adamdı, çok soylu bir görünüşü vardı. Kendisi ağzını çok fazla açıp domuz eti yutmaya zorlanıyordu. ¹⁹Ama o, onursuz yaşamaktansa onuruyla ölmeye karar verdi, kendi isteğiyle kelle uçurulan tahtaya doğru yürüdü. ²⁰Elazar ağzına konanları dışarı tükürdü. Kişinin kendi yaşamına olan doğal sevecenliğine karşın, yasaya karşı olan şeyleri reddetmek yürekliliğini göstermesi basit bir görevdir. ²¹Tanrı’ya karşı saygısızlık anlamına gelen bu şöleni hazırlayanlar, Elazar’la olan eski dostluklarından ötürü onu bir kenara çekip yiyebileceği türden, kendi hazırladığı eti getirmesini ve kralın buyurduğu kurban etini sözde yiyormuş gibi davranmasını ondan istediler. ²²Uzun süredir devam eden dostluklarından ötürü ona bu iyiliği yapıyorlardı. Böyle davranırsa Elazar ölümden kurtulmuş olacaktı.
²³Ama Elazar’ın verdiği soylu karar yaşlılığına, ilerlemiş yaşının onuruna ve ağarmış saçlarının gerçek kibarlığına yaraşıyordu. Ayrıca çocukluktan beri dürüst davranmış ve her şeyden öte Tanrı’nın kutsal yasalarına uymuştu. Elazar inançlarını herkesin önünde açıkladı ve kendisini derhal Hades’e göndermelerini istedi. ²⁴Elazar şöyle dedi: “Bu gibi hileli sözler yaşadığımız yıllara uygun değildir, birçok genç Elazar’ın doksan yaşındayken yabancıların yaşam biçimine uyduğunu düşünebilir. ²⁵Kısa bir yaşam süresi uğruna böyle davranmam bu gençleri yanlış yola sürükleyebilir. Bense bu yaşlı halimde kirli ve onursuz bir kişi haline gelirim. ²⁶Şimdi insanın beni öldürmesini önlesem bile, canlı ya da ölü, asla Her Şeye Gücü Yeten’e yakalanmaktan paçayı kurtaramam. ²⁷Bu durumda erkekçe davranıp bu yaşamı burada noktalarsam ilerlemiş yaşıma yaraşır biçimde davranmış olacağım. ²⁸Saygıdeğer ve kutsal yasalar uğruna içtenlikle ve yücelikle iyi biçimde ölmek konusunda gençlere soylu bir örnek oluşturacağım.” Sözlerini bitirdikten sonra üzerinde kelle uçurulan tahtaya doğru yürüdü.
²⁹Elazar’la beraber olanlar şimdiye kadar ona karşı iyi duygular beslemişlerdi, ama söylediklerini duyduktan sonra ona karşı tutumları değişti. Çünkü onlar için Elazar’ın davranışı tam bir çılgınlıktı. ³⁰Ölmeden önce Elazar yüksek sesle inleyip şöyle dedi: “Rab kutsal bilgisiyle her şeyi açıkça görüyor. Ben ölümden kurtulabilirdim, ama Rab gönlümü korku ve saygıyla dolduruyor. Bu durumda bu keskinin altında bedenim ne denli şiddetli ıstırap çekerse çeksin, bu acı ruhuma sevinç veriyor.”
³¹Elazar işte böyle öldü. Onun ölümü yalnız gençler için değil, ama ulusun çoğunluğu için de bir soyluluk ve erdem örneği oluşturdu.
Aziz Luka İncil’inden Sözler [Lk 19,1-10]
¹İsa Eriha’ya girdi. Kentin içinden geçiyordu. ²Orada Zakkay adında zengin bir adam vardı. Gümrük vergisi toplayanların önde geleniydi. ³Zakkay İsa’nın nasıl biri olduğunu görmek istedi. Ne var ki, biriken kalabalık yüzünden bunu başaramadı. Çünkü boyu kısaydı. ⁴Hemen önden koşup İsa’yı görebilmek için geçeceği yol üstünde bir incir ağacına tırmandı. ⁵İsa oraya gelince yukarı bakarak, “Zakkay, çabuk aşağı in!” dedi, “Çünkü bugün senin evinde kalmam gerekiyor.” ⁶Zakkay hemen aşağı indi ve sevinç içinde İsa’yı ağırladı.
⁷Bunu görenler söylenmeye başladı. “Günahlı bir adamın evinde kalmaya gitti” diyorlardı. ⁸Zakkay ayağa kalkıp Rab’be, “Ya Rab, işte varlığımın yarısını yoksullara veriyorum” dedi, “Birinden haksızlıkla bir şey almışsam da dört katını geri veriyorum.” ⁹İsa ona, “Bugün bu eve kurtuluş geldi” dedi, “Çünkü o da İbrahim’in oğludur. ¹⁰İnsanoğlu kaybolanı aramaya ve kurtarmaya geldi.”
Yanıtımız: Mezmur 3.
¹Ya RAB, düşmanlarım ne kadar çoğaldı,
Hele bana karşı ayaklananlar!
²Birçoğu benim için:
“Tanrı katında ona kurtuluş yok!” diyor.
³Ama sen, ya RAB, çevremde kalkansın,
Onurum, başımı yukarı kaldıran sensin.
⁴ RAB’be seslenirim,
Yanıtlar beni kutsal dağından.
⁵Yatar uyurum,
Uyanır kalkarım, RAB destektir bana.
⁶Korkum yok
Çevremi saran binlerce düşmandan.
6033-2-e.


